تحلیل نقش تنوع معیشتی در تاب آوری خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی مطالعة موردی: مناطق در معرض خشکسالی استان اصفهان

نویسندگان

عبدالرضا رکن الدین افتخاری

سید محمد موسوی

مهدی پورطاهری

منوچهر فرج زاده اصل

چکیده

خشکسالی طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعة روستایی وارد کرده است. در دهة اخیر، رویکرد مقابله با شرایط و رخدادهای طبیعی جای خود را به کنارآمدن و زندگی کردن با آنها داده است. پژوهش حاضر به بررسی تنوع معیشتی به عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای کنارآمدن با شرایط خشکسالی می پردازد. چارچوب تحلیلی استفاده شده در این پژوهش، چارچوب معیشت پایدار است. این چارچوب که به عنوان روشی برای بهبود درک معیشت فقرای روستایی به کار گرفته شده است، از زمینه های آسیب پذیری روستاییان آغاز می شود و به دستاوردهای معیشتی حاصل از سازوکار های مبتنی بر معیشت پایدار ختم می شود. روش تحقیق در این بررسی به صورت کمی پیمایشی است و از روش های توصیفی، تحلیلی و روابط همبستگی استفاده می کند. برای این منظور به 12 روستا در مناطق مختلف استان اصفهان، که به درجه های متفاوتی در معرض خشکسالی بودند و در سطوح گوناگونی از نظر برخورداری از امکانات توسعه قرار داشتند، مراجعه شد و افزون بر نهادها و خبرگان روستایی با 227 نفر از سرپرستان خانوار کشاورز روستایی مصاحبه شد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که اتخاذ رویکرد تنوع معیشتی منجر به تاب آوری بیشتر خانوارها در شرایط خشکسالی شده است. در روستاهایی که در معرض خشکسالی شدیدتری قرار داشتند، این تنوع معیشتی بیشتر به چشم می خورد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل نقش تنوع معیشتی در تاب‌آوری خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی مطالعة موردی: مناطق در معرض خشکسالی استان اصفهان

خشکسالی طی سالیان گذشته آسیب‌های زیادی به بخش کشاورزی و جامعة روستایی وارد کرده است. در دهة اخیر، رویکرد مقابله با شرایط و رخدادهای طبیعی جای خود را به کنارآمدن و زندگی‌کردن با آنها داده است. پژوهش حاضر به بررسی تنوع معیشتی به‌عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای کنارآمدن با شرایط خشکسالی می‌پردازد. چارچوب تحلیلی استفاده‌شده در این پژوهش، چارچوب معیشت پایدار است. این چارچوب که به‌عنوان روشی برای ب...

متن کامل

نقش تنوع معیشتی در تاب آوری خانوارهای روستایی پیرامون دریاچه ارومیه در برابر خشکسالی

با بحرانی شدن هرچه بیشتر وضعیت خشکسالی دریاچه ارومیه و آسیب­پذیری روزافزون سکونتگاه­های روستایی در برابر این بلای طبیعی، اهمیت رویکرد مقابله با این تهدید را بیش ازپیش آشکار ساخته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع معیشتی به عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای کنار آمدن با شرایط خشکسالی دریاچه ارومیه می­پردازد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت کمی پیمایش بوده است، بنابراین از روش­های توصیفی، تحلیلی و...

متن کامل

طراحی الگوی تاب آوری معیشتی مناطق روستایی در شرایط خشکسالی، مطالعه موردی فعالیت های کشاورزی در روستاهای استان اصفهان

خشکسالی در طی سالیان گذشته آسیب های زیادی را به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد نموده است. در طی دهه اخیر تمرکز از مقابله با شرایط و رخدادهای طبیعی به کنار آمدن و زندگی با آن ها تغییر یافته است که در قالب تاب آوری مورد توجه قرارگرفته است. تاب آوری عبارت از ظرفیت سیستم، اجتماع یا جامعه ای است که به طور بالقوه در معرض خطر است و با مقاومت در برابر یا ایجاد تغییر در عناصر خود جهت رسیدن به و یا حفظ...

نقش تنوع معیشتی در تاب‌آوری خانوارهای روستایی پیرامون دریاچه ارومیه در برابر خشکسالی

Nowadays, the severity of the drought hazard has reached a point that has affected all the rural and urban areas surrounding it. Increasing the resilience of villages via livelihood solutions, is one of the best strategies for reducing the vulnerability of villages against natural hazards such as drought. The eastern side of the Lake Urmia consists of the six cities of Osku, Azarshahr, Bonab, S...

متن کامل

بررسی نقش تنوع معیشتی در تاب‌آوری خانوارهای روستایی حوزه آبخیزحبله‌رود در مواجهه با خشکسالی

 تاب‌آوری یکی از راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری جوامع در مواجهه با مخاطرات طبیعی است، با توجه به تک‌ساختی بودن اقتصاد در جوامع روستایی ، می‌توان با تنوع‌بخشی فعالیت‌ها و منابع معیشتی ،میزان تاب‌آوری جوامع روستایی را در برابر تغییرات و مخاطرات طبیعی افزایش داد. پژوهش حاضر به بررسی نقش تنوع معیشتی به عنوان یک رویکرد راهبردی برای سازگاری و کنار آمدن با  مخاطره خشکسالی درحوزه آبخیز حبله‌رود می‌پردازد. د...

متن کامل

تحلیل فضایی دارایی‌های معیشتی خانوارهای روستایی (مطالعة موردی: شهرستان بوئین‌زهرا)

از فقیرترین و آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در جوامع، به‌ویژه در جهان سوم، روستاییان هستند که یکی از راه‌های جلوگیری از افزایش فقر آنان توجه به وضعیت معیشتی آن‌هاست. معیشت به فعالیت‌ها، دارایی‌ها و دسترسی‌هایی گفته می‌شود که به‌طور مشترک، منابع کسب درآمد فرد یا خانوار روستایی را تعیین می‌کنند؛ بنابراین سرمایه‌های معیشتی اساس توانمندی و دخالت روستاییان در سرنوشت فردی و اجتماعی‌ آن‌ها هستند و بدنة معیشت ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشهای روستائی

ناشر: دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران (قطب علمی برنامه ریزی روستایی)

ISSN 7373-2008

دوره 5

شماره 3 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023